Etty Hillesum : het verhaal van haar leven - Judith Koelemeijer

Een biografie van de Joodse Etty Hillesum (1914-1943), bekend om haar dagboeken en brieven. Op 9 maart 1941 begint de dan 27-jarige Etty Hillesum een dagboek. Terwijl de nazi’s haar als Joodse vrouw in Amsterdam steeds openlijker vervolgen, getuigt zij van een imponerende geestelijke vrijheid. Haar aantekeningen over de liefde, erotiek, familierelaties, vriendschap, geloof, zinloze haat en lotsverbondenheid zijn hoogstpersoonlijk, zeldzaam eerlijk, en tegelijkertijd volstrekt universeel. Sinds de eerste publicatie van haar dagboeken en brieven hebben de geschriften van Etty Hillesum wereldwijd miljoenen lezers geïnspireerd. Maar wie was zij eigenlijk? Welke vrouw van vlees en bloed gaat schuil achter haar mooie woorden? Judith Koelemeijer wist tijdens haar onderzoek een schat aan nog onbekend materiaal te verzamelen.

E-book: De macht van het verleden - Ivo van de Wijdeven

Dit boek biedt een blik in het brein van Poetin en andere potentaten. Vladimir Poetin houdt van geschiedenis. Zijn vurige redevoeringen zitten er vol
mee. Velen verklaren hem voor gek, maar in vaardige handen is het verleden een wapen zonder weerga. Xi Jinping, Recep Tayyip Erdogan en andere ambitieuze leiders weten dat ook en maken er sluw gebruik van. Dat gebeurt wereldwijd. Ook in het Westen. In 'De macht van het verleden' legt Ivo van de Wijdeven haarfijn uit hoe politici en potentaten de geschiedenis gebruiken. Daarmee geeft hij tevens inzage in de diepere drijfveren van machthebbers. Hun visie op het verleden stuurt hun handelen in het heden. De macht van het verleden werkt twee kanten op. Hoogste tijd om die macht onder de loep te nemen.

De kampschilders - Jan Brokken

In 'De Kampschilders' vertelt Jan Brokken het verhaal van Willem en Maria Hofker en Rudolf Bonnet, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in hetzelfde jappenkamp terechtkwamen als zijn vader Han en moeder Olga. Ingenieus verweeft hij hun verhalen. Brokken schetst het rijke culturele leven in de jaren dertig op Bali, waar kunstenaars uit de hele wereld naartoe trokken en geïnspireerd en betoverd werden door de Balinese cultuur. Aan die wereld kwam een eind toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. De voortdurende angst in het kamp maakt hij indringend invoelbaar, maar dit verhaal laat ook zien hoe kunst in onmenselijke omstandigheden een redding kan zijn.

De Reynaert : leven met een middeleeuws meesterwerk - Frits van Oostrom

Van den vos Reynaerde geldt als hét meesterwerk van onze middeleeuwse letterkunde, en misschien wel van de hele Nederlandse literatuur. Wat is het geheim van deze klassieker, die in elke tijd ook leest als een moderne roman, en die zoveel heeft betekend voor zovelen?
Met de eruditie van de kenner en het enthousiasme van de liefhebber besloot Frits van Oostrom om een boek te wijden aan de Reynaert, met het doel te laten zien wat deze tekst zo uniek maakt voor al die generaties lezers en onderzoekers die – soms op het obsessieve af – met de Reynaert hebben geleefd. En uiteindelijk gaat het ook over Van Oostroms eigen levenslange omgang met onze beroemdste middeleeuwer: een vos.

De Zwijger: het leven van Willem van Oranje - René van Stipriaan

Omstreeks 1560 was Willem van Oranje de rijkste en meest veelbelovende edelman van de Nederlanden. Nog geen tien jaar later was hij zo goed als alles kwijt: zijn bezit, zijn macht en ook zijn goede reputatie. Wat was er gebeurd? Oranje had zich gekeerd tegen het bewind van de Spaanse koning Filips II, dat in zijn ogen despotisch en geldbelust was. Hij vond medestanders onder andere edelen, en ook onder gewone burgers. Vanaf 1566, met de Beeldenstorm, kwamen de Nederlanden in opstand. Filips II stuurde er de gevreesde hertog van Alva met een grote troepenmacht op af. Die confisqueerde alle bezit van Oranje. Dit was voor Oranje het moment om zelf de wapens op te pakken: het begin van een uitputtingsslag die de Nederlanden in een diepe crisis stortte. Er vielen tienduizenden doden – denk aan de gruwelijke slachtpartijen in Mechelen, Zutphen, Naarden, Haarlem en Maastricht. Het maakte de opstandelingen onder aanvoering van Oranje alleen maar vastberadener. Het bewind van Filips II begon te wankelen. Wat dreef Oranje? Hij was geen heilige en riep in zijn tijd meer weerzin op dan wel wordt aangenomen. Protestantse bolwerken als Gent en Antwerpen, die ooit zijn trouwste bondgenoten waren, keerden zich uiteindelijk van hem af.

Erasmus, dwarsdenker: een biografie - Sandra Langereis

Erasmus is een van de grootste auteurs van Nederland en België, en zelfs van heel Europa. Hij verpersoonlijkt de overgang van de middeleeuwen naar de moderne tijd. Zijn betekenis voor de literatuur- én wetenschapsgeschiedenis is immens. Erasmus’ duizenden brieven over onderwerpen als gewetensdwang en drukpersvrijheid hebben niets aan zeggingskracht ingeboet. Het grootste deel van Erasmus’ leven en werk bleef tot nu toe onderbelicht. Sandra Langereis is de eerste biograaf die zijn levensverhaal recht doet door zijn enorme briefwisseling op de voet te volgen en de wording van zijn complete literaire erfenis te beschrijven. Ze toont hem als de sprankelende auteur van de Lof der zotheid en als brutale bijbelwetenschapper die het net zo hevig aan de stok kreeg met inquisiteurs als met Luther. Erasmus’ levensverhaal werpt licht op een bewogen tijdvak: een eeuw van felle humor en grof geweld, van religieus fanatisme en strijd voor intellectuele vrijheid. Deze rijke biografie maakt de actualiteit van geschiedenis invoelbaar.

E-book: Poxx. Over pokken, het eerste vaccin en een virus dat nooit verdwijnt - Roel Coutinho

In de achttiende eeuw was pokken een alom gevreesde ziekte en een van de belangrijkste doodsoorzaken. Totdat Edward Jenner aantoonde dat mensen na opzettelijke besmetting met koepokken beschermd zijn tegen menselijke pokken: 's werelds eerste vaccin was een feit. Ondanks verzet van de eerste antivaxers werd Jenners vaccin snel in gebruik genomen. Toch duurde het nog bijna twee eeuwen voordat pokken de wereld uit was. Althans, de wereld uit? De recente uitbraak van het apenpokkenvirus laat zien dat verwante virussen zich ook vandaag de dag nog verrassend snel kunnen verspreiden. Zolang het pokkenvirus wordt bewaard in laboratoria is er bovendien een miniem risico op onvoorziene infecties – of, in het slechtste geval, op inzet van het virus als biologisch wapen. In Poxx put oud-RIVM-directeur Roel Coutinho uit zijn eigen ervaring met de succesvolle bestrijding van pokken in Bangladesh. Hij maakt haarfijn duidelijk dat infectieziekten ons altijd zullen blijven belagen.

Phoenix: de memoires van Abel Sikkink - Bert Wagendorp

Winterswijk, 1847. Abel Sikkink is acht jaar oud als zijn ouders besluiten te emigreren naar Amerika. Maar het noodlot slaat toe en het schip waarmee ze naar hun eindbestemming varen, de Phoenix, vergaat. Abel overleeft als enige uit het gezin de ramp. Hij groeit op in een klein dorp in Wisconsin, tot hij zijn vleugels uitslaat en zijn vriend Kalle achternareist, die in New York carrière maakt als fotograaf. Daar opent zich een nieuwe wereld. Zo kruisen krantentycoon Gordon Bennett van The New York Herald, dichter Walt Whitman, actrice Ada Clare en de abolitionist John Brown zijn pad. Het is de vooravond van de Amerikaanse Burgeroorlog en Abel bereidt zich voor op een nieuwe rol: die van oorlogsverslaggever. Intussen blijft hij geobsedeerd zoeken naar de verantwoordelijken voor de ondergang van zijn familie. Phoenix is een zinderende roman over landverhuizers, diepe vriendschap, het noodlot en de tragische gebeurtenissen in het Amerika van de tweede helft van de negentiende eeuw. Phoenix is het eerste deel van een trilogie, gebaseerd op waargebeurde feiten.

Welke van deze boeken ga jij als eerste lezen?

Wil je meer weten over de Maand van de Geschiedenis?